Bouwkwaliteit essentieel vanaf de eerste ontwerpfase
Frederik Vermeesch, architect-directeur bij Rijnboutt, met vestigingen in Amsterdam en Krakau (Polen), staat regelmatig in de aandacht. Bijvoorbeeld vanwege zijn nauwe betrokkenheid bij de architectuur van de flagship stores van de ketens Hudson’s Bay en Zara, maar ook van het prijswinnende ‘winkelwalhalla’ Gelderlandplein in Buitenveldert. “Bouwkwaliteit is bepalend voor de vraag of een mooi ontwerp door de tijd heen ook mooi blijft. Daarbij spelen aspecten een rol als: hoe worden toegepaste materialen esthetisch ouder? Verarmen ze niet te snel? Maar er zijn tegelijk een hele waaier andere overwegingen buitengewoon belangrijk. Denk aan de veiligheid van de constructie, duurzaamheidskenmerken, waardevastheid, exploitatiemogelijkheden en uiteraard het comfort en de gezondheid van gebruikers en bezoekers. Bij Rijnboutt verdiepen we ons daarom vanaf het moment dat we aan een project beginnen in materiaalmogelijkheden en toepassingswijzen. Zeg maar: de manier waarop de materialen in de praktijk worden verwerkt in het project. Keurmerken, uiteraard met het KOMO-kwaliteitskeurmerk voorop, zijn daarbij vaak bepalend. Voor bestaande bouwmaterialen en verwerkingsmethodes sowieso, maar in nog belangrijker mate bij innovatieve of relatief nieuwe materialen en processen.”
Geen innovatiekracht zonder kwaliteitszekerheid
“Met name waar het duurzame bouwoplossingen betreft komen de laatste jaren innovatieve concepten beschikbaar. Dat is ook heel goed, want duurzaamheid is een collectieve opgave die we ambitieus moeten invullen. Alleen: met veel nieuwe materialen en hun verwerking is relatief weinig documentatie van praktijkervaringen voorhanden. Wordt voldaan aan de regelgeving? Zijn ze combineerbaar met traditioneel vakmanschap in de bouw? Leveren ze een minstens zo goede bijdrage aan de gebouwprestaties? Is de oplossing echt duurzaam? Met andere woorden: pas ik de kwaliteit toe zoals die is beloofd? Innovatie in de bouw kan niet bestaan zonder objectieve kwaliteitszekerheid. En de bouw heeft innovatiekracht nodig om in de pas te kunnen blijven lopen met maatschappelijke verwachtingen en steeds intensievere duurzaamheidseisen.”
Een bijzonder specialisme: retailarchitectuur
Ofschoon Vermeesch zich niet bij uitstek profileert als architect met een specialisatie in retail (= winkel) omgevingen, realiseren hij en het team van Rijnboutt met grote regelmaat opvallende projecten in die sector. “Op de een of andere manier zijn we daar goed in,” aldus Vermeesch. “Winkels zijn een belangrijk onderdeel van de sociale dynamiek. Wekelijks lopen er een half miljoen mensen door de Kalverstraat. De Bijenkorf op het Damrak trekt jaarlijks ruim zes miljoen bezoekers. Kortom: de impact van retail op de samenleving is enorm groot, ondanks het sterk gegroeide aandeel online. Om succesvol te kunnen zijn met fysieke winkels moet álles kloppen. Zeker ook de architectuur. De uitdaging is winkelomgevingen te creëren waarin mensen graag worden gezien en zichzelf graag terugzien. Als een winkelpand veel selfiemomenten triggert, dan heb je als architect je werk goed gedaan. Winkels zijn publieke gebouwen die alle aandacht verdienen. Zorgvuldig nadenken over de vormgeving, maar zeker ook over materiaalkeuze en materiaaltoepassing zijn daar onlosmakelijk mee verbonden. Je hoort vaak zeggen: commercie is altijd short term. Maar echt succesvolle concepten gaan, als formule en als gebouwde omgeving, heel lang mee. Denk maar aan warenhuis Le Bon Marché in Parijs, dat dateert uit 1852. En de Amsterdamse Bijenkorf, die werd geopend in 1915… Iconen van stedelijke architectuur, die bewijzen dat kwaliteit heel lang meegaat en die een rol vervullen in stedelijke omgevingen waar heel veel mensen met plezier steeds weer terugkomen.”
Frederik Vermeesch studeerde in 1999 af aan de Vrije Universiteit Brussel, faculteit ingenieurswetenschappen, vakgroep architectuur. Sinds 1 januari 2009 is hij architect-directeur van Rijnboutt. Meer informatie over Rijnboutt en Frederik Vermeesch
